Gemeente Amsterdam heeft grote ambities in de circulaire verwerking van reststoffen, waaronder het sluiten van de voedselketen. Het benutten van meststoffen uit etensresten en urine heeft hierbij bijzondere aandacht: het potentieel aan terug te winnen grondstoffen is groot, maar het realiseren van kringloopsluiting is complex vanwege de vele factoren die een rol spelen. De gemeente heeft LeAF benaderd om de kansen voor circulaire pilots in kaart te brengen en concrete projectideeën aan te dragen, waarvoor ook draagvlak was bij marktpartijen.
De haalbaarheidsstudie heeft laten zien dat er vele mogelijkheden zijn om meststoffen uit GFTe en urine te kunnen benutten. Dit project heeft de gemeente o.a. geïnspireerd om in januari 2023 de innovatietafels “Boer & Burger sluiten de kringloop” te organiseren. Meer dan 20 geïnteresseerde partijen hebben in twee sessies de randvoorwaarden besproken die nodig zijn om kringloopsluiting voor GFe en urine mogelijk te maken, en pilotprojecten op te zetten.
Opdrachtgever
Status
Rapport
Team
Gemeente Amsterdam R&D, Team Circulaire Economie
Afgerond
Download hier het rapport
Sanna Melita (contactpersoon)
Iemke Bisschops
Tiemen Nanninga
Wouter de Buck
Partners
Gemeente Amsterdam, Team Afval & Grondstoffen
De gemeente wilde zicht krijgen op de kansen voor het sluiten van de voedselkringloop in de Metropoolregio Amsterdam (MRA), gebruik makend van de grondstoffen uit GFTe en urine. LeAF is gevraagd om haalbare verwerkingsroutes te identificeren, projectideeën voor te stellen. De projectideeën moesten geschikt zijn om deze routes op korte termijn verder te ontwikkelen, en de gemeente moest er succesvol aan bij kunnen dragen. Met als ambitie om GFTe en urine in 2030 circulair te kunnen verwerken. Voor het bepalen van de haalbaarheid zijn de verwerkingsopties geëvalueerd op basis van technologische, economische, juridische en sociale aspecten.
Aanpak
Eerst is een uitgebreide lijst van mogelijke verwerkingsroutes opgesteld, waarna in overleg met de Gemeente Amsterdam de meest haalbare routes zijn geselecteerd. Vervolgens zijn de kansen en belemmeringen voor het slagen van deze circulaire verwerkingsopties verder uitgewerkt. Hierbij is onder andere gesproken met marktpartijen om de betrokkenheid en het draagvlak voor circulaire GFe- en urineverwerking te peilen. Uiteindelijk zijn verschillende kansrijke projectideeën voorgesteld.
Achtergrond:
Het sluiten van de voedselkringloop richt zich op het terugwinnen van meststoffen, zoals organische stof en de nutriënten fosfaat, kalium en stikstof, uit reststromen en deze opnieuw benutten in de landbouw. Dit is hard nodig. Fosfaat en kalium worden gemaakt op basis van eindige grondstoffen en het produceren van alle nutriënten gaat momenteel gepaard met een hoog fossiel brandstof gebruik. In de land- en tuinbouw wordt ook veel gebruik gemaakt van veen, een eindige organische grondstof. Bij de ontginning hiervan, veelal in de Baltische staten, komen grote hoeveelheden CO2 vrij. Gemeente Amsterdam heeft GFTe en gescheiden ingezamelde urine geïdentificeerd als interessante reststromen voor terugwinning van grondstoffen voor lokale kringloopsluiting.
Momenteel hebben de huidige verwerkers van GFTe, zeker in het westen van Nederland, hun maximale capaciteit bereikt. Vanwege de verwachte grotere hoeveelheden gescheiden ingezameld GFTe in 2030, zal de verwerkingscapaciteit dus moeten worden uitgebreid. Dit biedt kansen om te komen tot een meer hoogwaardige verwerking. Daarnaast heeft Gemeente Amsterdam in de voorwaarden voor de evenementenvergunning vastgelegd dat urine apart moet worden ingezameld en ingeleverd bij een verwerker. Urine bevat relatief veel meststoffen dus ook hier liggen er kansen om in te zetten op grondstofterugwinning ten behoeve van de voedselketen.
Neem contact op met LeAF
Heeft u een vraag of bent u benieuwd wat we voor u kunnen betekenen?
Neem dan gerust contact met ons op. We staan u graag te woord over onze diensten en ervaringen.
